Намозга уйғотиш
Ассалому алайкум! Менинг 13 ёшли укам бор. Балоғатга етган. Лекин ҳали намозни қолдирмасдан ўқиш, унга маҳкам туриш қанчалик муҳим эканлигини англаб етмаяпти. Бомдод намозига уйғониши қийин, баъзида хуфтон вақти кирмасдан ухлаб қолади, хуфтон вақти кирганда уни уйғотиш унданда қийин бўлади. Ёши ҳали унча катта бўлмагани сабаб ўйин кулгига берилиб кундузида ҳам намозларни ўқишни унутиб қўяди, эслатганимизда зорланиб, зўрға намозга келади баъзида. Динда мажбурлаш йўқлигини биламан лекин ўзига қўйиб берсам намозларини қазо қилиб юриб, катта бўлиб эси кирганда афсусланишидан қўрқаман. Қаттиқ турсам эса динни ёмон кўриб қолишидан қўрқаман Бу вазиятда ака сифатида нима қилишим зарур.
– Ва алайкум ассалом! Юмшоқлик билан уларни намоздан бездирмасдан ўргатиб боринг.
عَنْ سَبْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: مُرُوا الصَّبِيَّ بِالصَّلَاةِ إِذَا بَلَغَ سَبْعَ سِنِينَ، وَإِذَا بَلَغَ عَشْرَ سِنِينَ فَاضْرِبُوهُ عَلَيْهَا. زَادَ فِي رِوَايَةٍ: وَفَرِّقُوهَا بَيْنَهُمْ فِي الْمَضَاجَعِ. رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ وَأَحْمَدُ وَالتِّرْمِذِيُّ
Сабра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Бола етти ёшга етганда уни намозга буюринглар. Ўн ёшга етса, унинг учун уринглар», дедилар».
Бошқа ривоятда:
«Ётар жойларини ажратинглар», деб зиёда қилинган.
Абу Довуд, Аҳмад ва Термизийлар ривоят қилганлар.
Шарҳ: Ушбу ҳадиси шарифда ёш болаларни исломий тарбия қилишда муҳим ўрин тутган баъзи нарсалар хусусида сўз бормоқда:
1. Етти ёшга етган болаларни намоз ўқишга буюриш.
Болаларни қизиқтирадиган турли услублар билан, яхши ўрнак кўрсатиб, намозга ундаш керак бўлади. Ота-онасининг намоз ўқиётганини кўрган бола ўз-ўзидан уларга тақлид қилиб қолади. Ана шу ҳолатдан унумли фойдаланиб, болани тўғри йўлда давом этишини таъминлашга ҳаракат қилиш керак. Етти ёшга етганда боланинг ҳар намозни ўқишини кузатиб, ўқишга амр қилиб туриш лозим.
2. Ўн ёшга етган бола намоз ўқимаса, уриш керак.
Ота-онасининг яхшилик билан қилган ундовларига ўн ёшида ҳам юрмаган бола урмаса, тўғри йўлга тушмайди. Баъзи болаларнинг табиати шундай бўлади. Улар яхши гапдан кўра дўқ-пўписа билан осон йўлга тушадилар.
3. Ўн ёшга етган болаларнинг ётар жойларини бошқа қилиб қўйиш.
Чунки мана шу даврда уларда жинсий томондан уйғониш бошланади. Алоҳида ётмасалар, беодобликка ўрганиб қолишлари мумкин.
Агар ҳар бир оила ушбу набавий тавсияга амал қилганида, орамизда бенамозлар бўлмас эди. ("Ҳадис ва Ҳаёт" китобидан). Валлоҳу аълам!
