Заифми ёки саҳиҳ?
Ассаламу алайкум! Кўп домлаларимиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётларида бўлиб ўтган бир воқеани келтиришади. Унинг қисқача мазмуни : Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир болани йиғлаб ўтиргани кўриб сабабини сўрасалар у бола етимлигини, ҳамма болаларни отаси ўйнатиб юрса у ёлгиз эканлигини айтади. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у болага ўзларини унга ота бўлишларини таклиф этиб, у болани ўйнатадилар, туя бўладилар. Шунда у бола нега мени туямни боғичи йўқ деса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саллаларини ечиб боғич қилиб берсалар, ҳалиги бола нега мени туям “авф” деган овоз чиқармаяпти деса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам 2 марта “авф” деган эканлар. Шунда Жаброил алайҳиссалом келиб, яна бир бор “авф” десангиз дунёга ўт кетади дейди. Шу воқеа Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ростдан бўлганми ёки уйдирма ҳадисми? Буни ибрат учун одамларга гапириб берса бўладими? Жавобингиз учун ташаккур!
Ва алайкум ассалом! Бу ривоят саҳиҳ эмас. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга у зот айтмаган сўзни, амални ёки бирор воқеани нисбатини бериш гуноҳи кабираларнинг энг улкани ҳисобланади. Қуйида бу ҳақида “Саҳиҳ Бухорий”да келган ҳадисларни келтириб ўтамиз.
38-БОБ.
НАБИЙ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМГА НИСБАТАН
ЁЛҒОН ТЎҚИГАН КИШИНИНГ ГУНОҲИ ҲАҚИДА
حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ الْجَعْدِ قَالَ: أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ قَالَ: أَخْبَرَنِي مَنْصُورٌ قَالَ: سَمِعْتُ رِبْعِيَّ بْنَ حِرَاشٍ يَقُولُ: سَمِعْتُ عَلِيًّا رَضِي اللهُ عَنْهُ يَقُولُ: قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: لَا تَكْذِبُوا عَلَيَّ، فَإِنَّهُ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ فَلْيَلِجِ النَّارَ
Алий розияллоҳу анҳу айтади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Менга ёлғон тўқиманглар. Ким менга нисбатан ёлғон тўқиса, дўзахга кираверсин!» дедилар».
عَنْ عَامِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ بْنِ الزُّبَيْرِ، عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قُلْتُ لِلزُّبَيْرِ: إِنِّي لَا أَسْمَعُكَ تُحَدِّثُ عَنْ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَمَا يُحَدِّثُ فُلَانٌ وَفُلَانٌ. قَالَ: أَمَا إِنِّي لَمْ أُفَارِقْهُ وَلَكِنْ سَمِعْتُهُ يَقُولُ: «مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ
Омир ибн Абдуллоҳ ибн Зубайр отасидан ривоят қилади:
«Мен Зубайр розияллоҳу анҳуга: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан фалончи ва фалончилар ҳадис айтгани каби ҳадис айтганингизни ҳеч эшитмайман-а?» дедим. У: «Мен у зотдан сира ажралмаганман, бироқ у зотнинг «Ким менга нисбатан ёлғон тўқиса, дўзахдан жойини олаверсин!» деганларини ҳам эшитганман», деди».
قَالَ أَنَسٌرَضِي اللهُ عَنْه : إِنَّهُ لَيَمْنَعُنِي أَنْ أُحَدِّثَكُمْ حَدِيثًا كَثِيرًا، أَنَّ النَّبِي صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «مَنْ تَعَمَّدَ عَلَيَّ كَذِبًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ
Анас розияллоҳу анҳу айтади:
«Мени сизларга кўп ҳадис айтишдан фақатгина Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Ким менга нисбатан қасддан ёлғон тўқиса, дўзахдан жойини олаверсин», деганлари тўсади», деди».
عَنْ سَلَمَةَ رَضِي اللهُ عَنْه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِي صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «مَنْ يَقُلْ عَلَيَّ مَا لَمْ أَقُلْ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ». تحفة
Салама розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Ким мен айтмаган нарсани мени айтди деса, дўзахдан жойини олаверсин», деганларини эшитганман».
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْه، عَنِ النَّبِي صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «تَسَمَّوْا بِاسْمِي وَلَا تَكْتَنُوا بِكُنْيَتِي، وَمَنْ رَآنِي فِي الْمَنَامِ فَقَدْ رَآنِي، فَإِنَّ الشَّيْطَانَ لَا يَتَمَثَّلُ فِي صُورَتِي، وَمَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Исмим билан номланаверинг, куням билан куняланманг.* Ким мени тушида кўрса, аниқ мени кўрибди, чунки шайтон менинг қиёфамга кира олмайди. Ким менга нисбатан қасддан ёлғон тўқиса, дўзахдан жойини олаверсин!» дедилар».(“Олтин силсила” китобидан). Валлоҳу аълам.
* Куня – кишининг ўз фарзандига нисбат берилган ҳолда олган номи. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг кунялари Абул Қосим (Қосимнинг отаси) бўлган.
