Ассалому алайкум! Мен бир кинони кўриб бир будга шон шарафлар бўлсин деганини эшитиб ман ҳам айтгандим бир неча бор. Бу шиорга кирадими? Агар ширкка кирса мен нима қилсам у гуноҳдан қутилишни мумкин?
– Ва алайкум ассалом! Мусулмон киши оғзидан чиқаётган ҳар бир сўзга эътибор қаратиши керак.
Тилни қабоҳатли гап-сўзлардан тийиш ҳар бир инсон учун фарзи айндир. Чунки бу нарса катта гуноҳдир.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: إِنَّ الْعَبْدَ لَيَتَكَلَّمُ بِالْكَلِمَةِ مَا يَتَبَيَّنُ مَا فِيهَا يَهْوِي بِهَا فِي النَّارِ أَبْعَدَ مَا بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ. رَوَاهُ الشَّيْخَانِ وَالتِّرْمِذِيُّ وَلَفْظُهُ: إِنَّ الرَّجُلَ لَيَتَكَلَّمُ بِالْكَلِمَةِ لَا يَرَى بِهَا بَأْسًا يَهْوِي بِهَا سَبْعِينَ خَرِيفًا فِي النَّارِ
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Банда бир калимани гапиради. Унда нима борлигини ажратмайди. У туфайли дўзахга – машриқ ва мағриб орасидан ҳам узоқроққа қулайди».
Икки шайх ва Термизий ривоят қилганлар.
Термизийнинг лафзида:
«Киши бир калимани гапиради. У бунда ҳеч гап йўқ, деб ўйлайди. У туфайли дўзахга етмиш йил қулайди», дейилган.
Шарҳ: Шунинг учун тилни тийиш керак. Оғзига келганни бўғзига ютмай гапиравериш керак эмас. Мўмин банда оғзидан чиқаётган ҳар бир сўзнинг жавобини беришини унутмаслиги зарур. Шу билан бирга, банда бир оғиз сўз билан дўзахи бўлиб қолиши ҳеч гап эмаслигини зинҳор эсдан чиқармаслиги керак.
وَعَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: إِنَّ الْعَبْدَ لَيَتَكَلَّمُ بِالْكَلِمَةِ مِنْ رِضْوَانِ اللهِ لَا يُلْقِي لَهَا بَالًا يَرْفَعُهُ اللهُ بِهَا دَرَجَاتٍ، وَإِنَّ الْعَبْدَ لَيَتَكَلَّمُ بِالْكَلِمَةِ مِنْ سَخَطِ اللهِ لَا يُلْقِي لَهَا بَالًا يَهْوِي بِهَا فِي جَهَنَّمَ. رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ وَالتِّرْمِذِيُّ وَلَفْظُهُ: إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَتَكَلَّمُ بِالْكَلِمَةِ مِنْ رِضْوَانِ اللهِ مَا يَظُنُّ أَنْ تَبْلُغَ مَا بَلَغَتْ فَيَكْتُبُ اللهُ لَهُ بِهَا رِضْوَانَهُ إِلَى يَوْمِ يَلْقَاهُ، وَإِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَتَكَلَّمُ بِالْكَلِمَةِ مِنْ سَخَطِ اللهِ مَا يَظُنُّ أَنْ تَبْلُغَ مَا بَلَغَتْ فَيَكْتُبُ اللهُ عَلَيْهِ بِهَا سَخَطَهُ إِلَى يَوْمِ يَلْقَاهُ
Яна ўша кишидан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Албатта, банда Аллоҳнинг розилигига оид бир калимани гапиради. Унга эътибор ҳам бермайди. Аммо Аллоҳ бу туфайли ўша банданинг даражасини кўтаради.
Албатта, банда Аллоҳнинг ғазабига оид бир калимани гапиради. Унга эътибор ҳам бермайди. Аммо бу туфайли дўзахга қулайди», дедилар».
Бухорий ва Термизий ривоят қилганлар. Термизийнинг лафзида:
«Албатта, бирингиз Аллоҳнинг розилигига оид бир калимани гапиради. Унинг етадиган жойини гумон ҳам қилмайди. Аллоҳ бу туфайли унга Ўзига рўпара бўладиган кунгача ўз розилигини битади.
Албатта, бирингиз Аллоҳнинг ғазабига оид бир калимани гапиради. Унинг етадиган жойини гумон ҳам қилмайди. Аллоҳ бу туфайли ўша бандага у Ўзига рўпара бўладиган кунгача ўз ғазабини ёзиб қўяди», дедилар».
Шарҳ: Демак, бир оғиз сўз билан дўзахи ёки жаннати бўлиб қолиш ҳеч гап эмас экан. Шунинг учун ёмон гап-сўзлардан тилни тиймоқ ва яхши гап-сўзларнигина сўзлаб юрмоқ лозим экан. ("Ҳадис ва Ҳаёт" китобидан). Валлоҳу аълам!