Афтидан ақл нима эканига ақлингиз етмаганга ўхшайди. Шунинг учун ҳам, аввало ақлнинг луғавий ва истилоҳий маъноси ҳақида икки оғиз гапириб ўтишга ижозат берайсиз: «Ақл» сўзи аслида туяни кетиб қолишдан қайтариш учун боғлаб қўйишдан олинган. Ақл ҳам эгасини зарарли нарсалардан манъ қилади. «Ақл» лафзи турли маъноларда ишлатилади. Биринчиси, нарсаларнинг ҳақийқатини идрок қилиш бўлиб, илмнинг суратидан иборат бўлади. Иккинчиси, илмларни идрок этувчи билимдир. Яна, илмни қабул қилиш учун тайёрланган қувват ҳам «ақл» дейилган. Бошқа бир таҳрифга кўра, «ақл» Аллоҳ таоло инсонга ато қилган қувват ва табиий ҳис бўлиб, у ила инсон назарий ишларни идрок қилади ва ҳайвондан ажраб туради. Яна бир таҳрифда, «ақл» қалб ёки миядаги руҳоний нур бўлиб, унинг воситасида зарурий илмлар идрок қилинади”.Шунинг учун ҳам, сиздан бошқа ҳеч ким ҳайвоннинг ақли бор демаган ва демайди ҳам. Сизнинг назарингизда ҳайвоннинг ақли бўлиб кўринаётган нарсани араб тилида “ғарийза”, ажнабий тилларда “инстинкт, природное чувство; побуждение; интуиция” дейилади. Агар ҳайвоннинг ақли бўлганда улардан баҳзилари сизга гўшт бўлиб юрмасди. Ақлини ишлатиб қутилиб қолар эди.Шариат таклифи ақли борга буюрилади. Шунинг учун ҳам, одам боласидан ақлидан озиб қолганларига узрли деб қаралади ва жинниларнинг шариатга хилоф қилган ишлари гуноҳ ҳисобланмайди. Ҳайвонларни шариат ҳукмларига таклиф қилинмагани, охиратда жавобгарликка тортилмаслиги ҳам айнан ақли йўқлиги учундир.Сиз Қуръони Каримнинг “Сабаъ” сурасидан келтирган мисол эса, Сулаймон алайҳиссаломнинг мўҳжизаларига далилдир. Ҳайвоннинг ақли борлигига эмас.