Ассалому алайкум! Олтин силсила Сахихул Бухорий китобидаги 192-бет, 28-боб, 91-хадисни шарҳлаб берсангизлар илтимос.
– Ва алайкум ассалом! Бу ҳадис ҳозирги кунимизда ҳам жуда катта аҳамиятга эга. Кўчада тушиб қолган ёки кимдир йўқотиб қўйган моллар ҳақида ҳукм олишга далил ҳисобланади. Олмасдан кетса ўз эгасига етиб бормаслиги имкони катта нарсаларни олиб, омонат тарзда эгасига топшириш керклиги, машина ҳамда эгаси ўз ўрнида турса осонроқ топадиган нарсаларни эса олиб уйига олиб кириб қўймасдан ўз ҳолига қўйса яхши эканлигига далолат қилади. Шунинг учун ким кўча бирор бировнинг мулкини кўрса олишга шошилмаслиги керак. ўзининг ақли етмаса ақли етадиган инсонга боғланиб нимаа қилишни сўраши керак. хусусан телефон орқали сўраш имконияти бор даврда.
عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ: أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَأَلَهُ رَجُلٌ عَنِ اللُّقَطَةِ، فَقَالَ: اعْرِفْ وِكَاءَهَا - أَوْ قَالَ وِعَاءَهَا - وَعِفَاصَهَا، ثُمَّ عَرِّفْهَا سَنَةً، ثُمَّ اسْتَمْتِعْ بِهَا، فَإِنْ جَاءَ رَبُّهَا فَأَدِّهَا إِلَيْهِ». قَالَ: فَضَالَّةُ الْإِبِلِ؟ فَغَضِبَ حَتَّى احْمَرَّتْ وَجْنَتَاهُ - أَوْ قَالَ احْمَرَّ وَجْهُهُ - فَقَالَ: «وَمَا لَكَ وَلَهَا، مَعَهَا سِقَاؤُهَا وَحِذَاؤُهَا، تَرِدُ الْمَاءَ، وَتَرْعَى الشَّجَرَ، فَذَرْهَا حَتَّى يَلْقَاهَا رَبُّهَا». قَالَ: فَضَالَّةُ الْغَنَمِ؟ قَالَ: «لَكَ أَوْ لِأَخِيكَ أَوْ لِلذِّئْبِ
91. Зайд ибн Холид Жуҳаний розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бир киши Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан топилма ҳақида сўради. У зот: «Унинг шовунини [ёки идишини – дедилар] ва халтасини таниб ол-да, сўнг уни бир йил эълон қил. Кейин ундан фойдаланавер. Агар эгаси келиб қолса, уни унга тўла», дедилар.
«Йўқолган туя-чи?» деди. У зот ғазабланиб кетдилар, ҳатто ёноқлари қизариб кетди [ёки юзлари қизариб кетди].
«Сенинг у билан нима ишинг бор?! Суви ҳам, туёғи ҳам ўзи билан, бориб сувини ича олади, буталардан ўтлаб юраверади, эгаси учратгунича уни ўз ҳолига қўй!» дедилар.
«Йўқолган қўй-чи?» деди. «У сеники ёки биродарингники ёки бўриникидир», дедилар». Валлоҳу аълам!