Номаҳрам билан муносабат
Ассалому алайкум! Танишим илтимосига кӯра. Танишим намоз ӯқийди, рӯза тутади, турли зикрлар қилади. Қисқаси қӯлидан келганича ибодатларни бажаради. Аммо унинг яхши кӯрган қизи бор. Бу унинг амаллари қабул бӯлмаслигини, амалларини беҳуда бӯлишини билдирадими?
– Ва алайкум ассалом! Ибодатлар тўла тўкис адо қилинса, улар ўз соҳибини мункар ишларга тушиб қолишдан тўсиб туради. Агар уларни юзаки бажарса, ихлосига халал аралашса, мукаммал қилмаса ундай инсон гуноҳдан ҳеч тап тормайди. Аммо бу унинг амаллари қабул бўлмаганини билдирмайди. Бажарган фарз-вожиб ибодатлари зиммадан адо бўлади, қиёматда уларни бажарганлар қаторида бўлади, аммо савоби оз бўлади. «Анкабут» сурасининг 45-оятида бу ҳақида шундай дейилган:
اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ
Сенга китобдан ваҳий қилинган нарсани тиловат қил ва намозни тўкис адо эт, албатта, намоз фоҳиша ва мункар ишлардан қайтарур. Албатта, Аллоҳнинг зикри буюк ишдир. Аллоҳ нима қилсангиз, билур.
Эй Пайғамбар:
«Сенга китобдан ваҳий қилинган нарсани тиловат қил».
Қуръонни тиловат қилиб, кишиларга етказиш Исломнинг асосий омилидир. Ушбу илоҳий китоб маъноларини кишиларга етказиш, унинг таълимотларига амал қилишга чақириш асосий иш бўлмоғи лозим.
«...ва намозни тўкис адо эт».
Биз «намозни тўкис адо эт» деб таржима қилган жумлани тўғридан-тўғри, сўзма-сўз ўзбекчага ағдарадиган бўлсак, «намозни тик турғиз» бўлиб чиқади. Демак, намозни ўқиш билан намозни тик турғизиш, яъни тўкис адо этиш орасида фарқ бор. Аллоҳ таоло Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламга, намоз ўқи, деб эмас, намозни тўкис адо эт, деб хитоб қилмоқда. Ҳа, тўкис адо қилинганда:
«Албатта, намоз фоҳиша ва мункар ишлардан қайтарур».
Мана шу нуқтадан кимнинг намози ҳақиқий, кимники сохта эканини билиб оламиз. Намозни ҳамма ҳам ўқийверади, лекин намозхон фоҳиша ва мункар ишлардан қайтмаса, унинг ўқиган намози ҳақиқий бўлмайди. Қачонки намозхон намозни тўкис адо қилса, фоҳиша ва мункар ишлардан қайтади.
Имом Ибн Жарир Тобарий Ҳасан розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким бир намоз ўқиса-ю, намози уни фоҳиша ва мункар ишлардан қайтармаса, у кишининг ўз намози ила Аллоҳдан узоқ бўлиши зиёда бўлади, холос», деганлар. («Тафсири Ҳилол» китобидан). Валлоҳу аълам!
