Хадис саҳиҳми
Ассалому алайкум! Мени битта дўстим бор тақводор инсон шу дўстим бази хадисларни айтсам шубха билан қарайди масалан Пайғамбаримизга С. А.В ёнларига бир инсон келиб ё Расулуллоҳ сиздан кейин бизнинг хақларимизни зулим билан тортиб оладиган подшохлар келса нима қилайлик деди индамадилар 3 марта айтгандан кейин итоат қиласан дедилар. Шу хадис сахихми?
– Ва алайкум ассалом! Бошлиқларга, ишбошиларга итоат қилиш шартлиги борасида сахих хадислар кўп.
عن أنس - رضي الله عنه - قال: قال رسول الله - صلى الله عليه وسلم -: «اسمعوا وأطيعوا، وإن استعمل عليكم عبد حبشي، كأن رأسه زبيبة» . رواه البخاري.
عن أبي هريرة - رضي الله عنه - قال: قال رسول الله - صلى الله عليه وسلم -: «عليك السمع والطاعة في عسرك ويسرك، ومنشطك ومكرهك، وأثرة عليك» . رواه مسلم
Шу иккинчисидаги أثرة عليك дегани- сани ўша бошлиғинг хаққингни бермаса ҳам … дегани. Зулм қилиб хаққингни бермаса ҳам.
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِي اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا وَإِنِ اسْتُعْمِلَ عَلَيْكُمْ عَبْدٌ حَبَشِيٌّ كَأَنَّ رَأْسَهُ زَبِيبَةٌ».
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сизларга боши қора майиздек ҳабаш қул омил этиб тайинланса ҳам, (унга) қулоқ солинглар, итоат қилинглар!» дедилар».
Изоҳ: Исломнинг аввалида ҳар қандай ишга раҳбар этиб тайинланган шахс «омил» – ишчи деб аталган. Биздаги «амалдор» сўзи ҳам шу ўзакдан олинган. (Олтин силсила китобидан ""Саҳиҳул Бухорий").
عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ وَائِلٍ الْحَضْرَمِيِّ، عَنْ أَبِيهِ رَضِي اللهُ عَنْهُ، قَالَ: سَأَلَ سَلَمَةُ بْنُ يَزِيدَ الْجُعْفِيُّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ: يَا نَبِيَّ اللهِ، أَرَأَيْتَ إِنْ قَامَتْ عَلَيْنَا أُمَرَاءُ يَسْأَلُونَا حَقَّهُمْ وَيَمْنَعُونَا حَقَّنَا، فَمَا تَأْمُرُنَا؟ فَأَعْرَضَ عَنْهُ، ثُمَّ سَأَلَهُ، فَأَعْرَضَ عَنْهُ، ثُمَّ سَأَلَهُ فِي الثَّانِيَةِ أَوْ فِي الثَّالِثَةِ، فَجَذَبَهُ الْأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ، وَقَالَ: «اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا، فَإِنَّمَا عَلَيْهِمْ مَا حُمِّلُوا، وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ».
Алқама ибн Воил Ҳазрамий отаси розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:
«Салама ибн Язид Жуъфий Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан «Эй Аллоҳнинг Набийси, айтингчи, амирлар бизга бош‑қош бўлиб, биздан ўз ҳақларини сўрасаю, бизнинг ҳаққимизни бермаса, бизни нимага буюрасиз?» деб сўради. У зот ундан юз ўгириб олдилар. Яна сўраган эди, яна юз ўгириб олдилар. Кейин иккинчи ё учинчи марта сўраганида Ашъас ибн Қайс уни тортди. Шунда у зот: «Қулоқ солинглар, итоат қилинглар. Уларнинг зиммасига юкланган нарса ўзларига, сизнинг зиммангизга юкланган нарса эса ўзингизга», дедилар».
وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا شَبَابةُ، حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنْ سِمَاكٍ، بِهَذَا الْإِسْنَادِ، مِثْلَهُ، وَقَالَ: فَجَذَبَهُ الْأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا، فَإِنَّمَا عَلَيْهِمْ مَا حُمِّلُوا وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ».
Бу юқоридаги ҳадиснинг бошқа санад билан қилинган ривояти бўлиб, «Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қулоқ солинглар, итоат қилинглар. Уларнинг зиммасига юкланган нарса ўзларига, сизнинг зиммангизга юкланган нарса ўзингизга», дедилар» дейилган. (Саҳиҳ Муслим). Валлоҳу аълам!
