Ассалому алайкум! Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан “Хуфтондан кейин ҳам кўча санғиб юрган кишига бирор нарса бўлса ўзидан кўрсин” деган мазмунда ҳадис бор деб эшитдим, шу саҳиҳми?
Ва алайкум ассалом!و كان رسول الله يقول : اللهم اجعل خير أعمالنا ما يلي آجالنا ، و اجعل خيار أيامنا يوم نلقاك
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам : “Ажалимизга яқин бўлган амалимизни амалларимизнинг энг яхшиси қилгин. Сенга йўлиққан кунимизни ҳам кунларимизнинг энг яхшиси қилгин” деганлар. Бошқа бир ривоятда : “Амалимнинг энг охиргисини амалимнинг энг яхшиси, амалимнинг хотимасини энг яхшиси, сенга йўлиққан кунимни кунларимнинг энг яхшиси қилгин” дер эдилар. (Амалул явм валлайла).
Шунинг учун ҳар бир инсон кунини хуфтонни ўқиш билан тугатгани яхшидир.
39-БОБ.
ХУФТОНДАН КЕЙИН ТУНГИ СУҲБАТНИНГ МАКРУҲЛИГИ ҲАҚИДА
599- حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ قَالَ: حَدَّثَنَا يَحْيَى قَالَ: حَدَّثَنَا عَوْفٌ قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو الْمِنْهَالِ قَالَ: انْطَلَقْتُ مَعَ أَبِي إِلَى أَبِي بَرْزَةَ الْأَسْلَمِيِّ، فَقَالَ لَهُ أَبِي: حَدِّثْنَا كَيْفَ كَانَ رَسُولُ اللهِ يُصَلِّي الْمَكْتُوبَةَ؟ قَالَ: كَانَ يُصَلِّي الْهَجِيرَ وَهْيَ الَّتِي تَدْعُونَهَا الْأُولَى حِينَ تَدْحَضُ الشَّمْسُ، وَيُصَلِّي الْعَصْرَ، ثُمَّ يَرْجِعُ أَحَدُنَا إِلَى أَهْلِهِ فِي أَقْصَى الْمَدِينَةِ وَالشَّمْسُ حَيَّةٌ، وَنَسِيتُ مَا قَالَ فِي الْمَغْرِبِ. قَالَ: وَكَانَ يَسْتَحِبُّ أَنْ يُؤَخِّرَ الْعِشَاءَ. قَالَ: وَكَانَ يَكْرَهُ النَّوْمَ قَبْلَهَا وَالْحَدِيثَ بَعْدَهَا، وَكَانَ يَنْفَتِلُ مِنْ صَلَاةِ الْغَدَاةِ حِينَ يَعْرِفُ أَحَدُنَا جَلِيسَهُ، وَيَقْرَأُ مِنَ السِّتِّينَ إِلَى الْمِائَةِ. أطرافه: 541، 547، 568، 771 - تحفة: 11605
599. Абу Минҳол сўзлаб берди:
«Отам билан Абу Барза Асламийнинг олдига бордим. Отам унга: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам фарз намозларни қандай ўқиганларини бизга айтиб бергин», деди. Шунда у: «Сизлар «биринчи» деб атайдиган пешинни қуёш тиккадан оққан пайтда ўқир эдилар. Асрни ўқиганларидан кейин бирортамиз Мадина чеккасидаги аҳли ҳузурига қуёш чарақлаб турганида қайтиб бора оларди. – Шом ҳақида нима деганини унутибман. – У зот хуфтонни кечиктиришни афзал кўрар эдилар. Ундан олдин ухлашни ва ундан кейин сўзлашишни ёқтирмас эдилар. Тонгги намозни биримиз ўз ёнидагини таний оладиган (даражада кун ёришган) пайтда ўқиб бўлардилар, олтмиштадан юзтагача (оят) қироат қилар эдилар», деди».
40- بَابُ السَّمَرِ فِي الْفِقْهِ وَالْخَيْرِ بَعْدَ الْعِشَاءِ
40-БОБ.
ХУФТОНДАН КЕЙИН ФИҚҲ ВА ЯХШИЛИК ХУСУСИДА СУҲБАТ ҚУРИШ ҲАҚИДА
600- حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ بْنُ الصَّبَّاحِ قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو عَلِيٍّ الْحَنَفِيُّ، حَدَّثَنَا قُرَّةُ بْنُ خَالِدٍ قَالَ: انْتَظَرْنَا الْحَسَنَ وَرَاثَ عَلَيْنَا حَتَّى قَرُبْنَا مِنْ وَقْتِ قِيَامِهِ، فَجَاءَ فَقَالَ: دَعَانَا جِيرَانُنَا هَؤُلَاءِ. ثُمَّ قَالَ: قَالَ أَنَسٌ: نَظَرْنَا النَّبِيَّ ذَاتَ لَيْلَةٍ حَتَّى كَانَ شَطْرُ اللَّيْلِ يَبْلُغُهُ، فَجَاءَ فَصَلَّى لَنَا، ثُمَّ خَطَبَنَا فَقَالَ: «أَلَا إِنَّ النَّاسَ قَدْ صَلَّوْا ثُمَّ رَقَدُوا، وَإِنَّكُمْ لَمْ تَزَالُوا فِي صَلَاةٍ مَا انْتَظَرْتُمُ الصَّلَاةَ». قَالَ الْحَسَنُ: وَإِنَّ الْقَوْمَ لَا يَزَالُونَ بِخَيْرٍ مَا انْتَظَرُوا الْخَيْرَ. قَالَ قُرَّةُ: هُوَ مِنْ حَدِيثِ أَنَسٍ عَنِ النَّبِيِّ . أطرافه: 572، 661، 847، 5869 - تحفة: 526 - 156/1
600. Қурра ибн Холид сўзлаб берди:
«Ҳасанни кутдик. У ҳузуримизга кеч қолди, вақт унинг кечаси турадиган пайтига яқинлашиб қолган эди. Шунда у келиб: «Анави қўшниларимиз чақириб қолишди», деди-да, сўнг айтди: «Анас розияллоҳу анҳу: «Бир кеча Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни кутдик, ҳатто тун ярмига етай деб қолди. Шунда у зот келиб, бизга намоз ўқиб бердилар. Кейин хутба қилиб: «Огоҳ бўлинглар, одамлар намозларини ўқиб, кейин ухлаб ҳам бўлишди. Сизлар эса модомики намозни кутар экансиз, намоздадирсиз», дедилар», деди».
Ҳасан: «Модомики одамлар яхшиликни кутар эканлар, албатта, яхшиликда бардавомдирлар», деди.
Бу гап ҳам Анаснинг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилган ҳадисидандир».
601- حَدَّثَنَا أَبُو الْيَمَانِ قَالَ: أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ، عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ: حَدَّثَنِي سَالِمُ بْنُ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِي حَثْمَةَ: أَنَّ عَبْدَ اللهِ بْنَ عُمَرَ قَالَ: صَلَّى النَّبِيُّ صَلَاةَ الْعِشَاءِ فِي آخِرِ حَيَاتِهِ، فَلَمَّا سَلَّمَ قَامَ النَّبِيُّ فَقَالَ: «أَرَأَيْتَكُمْ لَيْلَتَكُمْ هَذِهِ فَإِنَّ رَأْسَ مِائَةٍ لَا يَبْقَى مِمَّنْ هُوَ الْيَوْمَ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ أَحَدٌ». فَوَهِلَ النَّاسُ فِي مَقَالَةِ رَسُولِ اللهِ إِلَى مَا يَتَحَدَّثُونَ مِنْ هَذِهِ الْأَحَادِيثِ عَنْ مِائَةِ سَنَةٍ، وَإِنَّمَا قَالَ النَّبِيُّ : «لَا يَبْقَى مِمَّنْ هُوَ الْيَوْمَ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ» يُرِيدُ بِذَلِكَ أَنَّهَا تَخْرِمُ ذَلِكَ الْقَرْنَ. طرفاه: 116، 564 - تحفة: 6840، 8578
601. Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумо айтади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётларининг охирида хуфтон намозини ўқидилар. Салом бергач, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам туриб: «Ушбу кечангизни кўрдингизми, шундан юз (йил) ўтгач, бугунги ер юзидагилардан бирортаси қолмайди», дедилар. Одамлар Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг гапларини нотўғри тушуниб, юз йиллик ҳақида ўзлари гапириб юрган турли гап-сўзларга боришди. Ҳолбуки, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бугунги ер юзидагилардан бирортаси қолмайди», деган эдилар, холос. Бу билан ўша авлоднинг ўлиб кетишини назарда тутган эдилар».(“Олтин силсила” китобидан Бухорий ривояти). Валлоҳу аълам.